CÁCH TỐI ƯU HÓA CONTENT WEBSITE CHO AI SEARCH VÀ AGENT ĐỂ DỄ LÊN TOP

AI Search Agent đang trở thành người “đọc” và tổng hợp thông tin chính cho người dùng. Làm sao để website của bạn trở thành nguồn đáng tin cậy mà AI lựa chọn? Bí quyết nằm ở việc doanh nghiệp tối ưu nội dung như thế nào. Cùng Trường Doanh Nhân HBR tìm hiểu ngay cách tối ưu hóa content website cho AI Search và Agent để tạo lợi thế cạnh tranh!

1. Tại sao doanh nghiệp SME cần phải thay đổi cách SEO truyền thống?

Theo chia sẻ của Mr. Tony Dzung, Chủ tịch HĐQT HBR Holdings: “Trong bối cảnh AI Search Agent đang định hình lại hành vi tìm kiếm, nếu các doanh nghiệp SME vẫn giữ nguyên tư duy và cách làm SEO truyền thống, anh/chị không chỉ bỏ lỡ cơ hội mà còn đang đối diện với nguy cơ bị tụt hậu nghiêm trọng”.

Tại sao Mr. Tony Dzung lại nói như vậy? Đâu là những “nỗi đau” mà các doanh nghiệp SME đang phải đối mặt nếu vẫn cố bám vào những phương pháp cũ trong kỷ nguyên của AI Search & Agent?

• Nội dung hời hợt, thiếu chiều sâu không đủ đáng tin cậy để AI trích xuất và tổng hợp.
• Quá phụ thuộc vào số lượng backlink thay vì chất lượng và ngữ cảnh phù hợp.
• Thời gian để đạt thứ hạng trong cuộc đua truyền thống ngày càng lâu và tốn kém nguồn lực.
• Khó xuất hiện trong các câu trả lời trực tiếp, bản tóm tắt (summary) hay hộp thông tin (knowledge panel) của AI.
• Không thực sự giải quyết trọn vẹn vấn đề hay ý định (intent) tìm kiếm thực sự của người dùng.
• Lãng phí ngân sách và thời gian vào các chiến thuật đã lỗi thời hoặc kém hiệu quả.
• Nguy cơ bị các đối thủ nhanh nhạy hơn, thích ứng với AI tốt hơn, vượt mặt nhanh chóng.
• Khó đo lường chính xác hiệu quả kinh doanh khi lưu lượng truy cập không còn là chỉ số duy nhất quyết định.

Trước vấn đề nan giải trên, việc điều chỉnh chiến lược SEO không còn là lựa chọn, mà là bắt buộc để tồn tại và phát triển. Và trọng tâm của sự thay đổi này, chính là việc tối ưu hoá nội dung website của doanh nghiệp để dễ hiểu và có giá trị cao hơn đối với AI Search & Agent.

Tại sao tối ưu nội dung cho AI Search & Agent là chiến lược cần thiết lúc này?

• AI dùng nội dung của bạn để trả lời: AI Search Agent không chỉ xếp hạng link, nó trích xuất, tổng hợp thông tin từ các nguồn đáng tin cậy để trả lời trực tiếp câu hỏi của người dùng. Nội dung chất lượng, chuyên sâu là yếu tố quyết định bạn có được AI chọn hay không.
• Đáp ứng ý định tìm kiếm phức tạp: AI hiểu ngữ cảnh và ý định sâu sắc hơn từ khóa đơn thuần. Nội dung phong phú, bao quát chủ đề giúp bạn 'trúng' được nhiều ý định tìm kiếm đa dạng mà người dùng sử dụng khi tương tác với AI.
• Xây dựng sự tin cậy và chuyên môn (E-E-A-T): AI đánh giá cao các nguồn thông tin có Expertise, Experience, Authoritativeness, Trustworthiness. Đầu tư vào nội dung chất lượng là cách hiệu quả nhất để thể hiện những yếu tố này với AI.
• Tăng cơ hội xuất hiện ở các định dạng nổi bật: Nội dung được cấu trúc tốt (ví dụ: FAQ, danh sách, bảng biểu) giúp AI dễ dàng trích xuất và hiển thị ở các định dạng rich result hay đoạn trả lời trực tiếp, vượt xa việc chỉ xếp hạng “link xanh”.
• Cạnh tranh hiệu quả hơn cho SME: SME khó cạnh tranh ngân sách với doanh nghiệp lớn về kỹ thuật hay backlink số lượng. Tập trung vào chất lượng nội dung là con đường hiệu quả và bền vững để tạo sự khác biệt và thu hút sự chú ý của AI.

2. 6 điểm cần biết để AI Search "hiểu" nội dung website của bạn

Trong khi SEO truyền thống hướng đến việc tối ưu hóa nội dung để xếp hạng trên Google (dựa vào từ khóa, backlink, cấu trúc trang...) thì AI Search lại là một “cuộc chơi hoàn toàn khác”: Công nghệ này không chỉ tìm mà còn hiểu, tóm tắt, trả lời và trích dẫn nội dung một cách thông minh (giống như cách ChatGPT, Perplexity,... thực hiện).

Dưới đây là 6 điểm cốt lõi mà chủ doanh nghiệp cần nắm rõ để không “tụt hậu” khi chuyển từ SEO truyền thống sang tối ưu hóa content website cho AI Search:

1 - Tốc độ & tính đơn giản là ưu tiên hàng đầu

AI Search chỉ có 1-5 giây để thu thập và hiểu thông tin từ một trang web. Nếu nội dung của bạn dài dòng, lan man hoặc trang web tải quá chậm, AI có thể bỏ qua trang đó ngay lập tức. Trong thời gian ngắn ngủi, AI sẽ không có đủ thời gian để “đọc hết” bài viết của bạn và có thể không hiển thị trang của bạn trong kết quả tìm kiếm.

Lời khuyên: Để đảm bảo AI có thể nhanh chóng hiểu nội dung của bạn, hãy viết những đoạn văn ngắn gọn và rõ ràng, tránh viết dài dòng. Hãy chia nhỏ bài viết thành các đoạn văn dễ hiểu và tạo mục lục (nếu có thể) để AI có thể dễ dàng tìm thấy và xử lý thông tin quan trọng.

2 - Cấu trúc nội dung sạch, dễ đọc là yếu tố quyết định

AI ưu tiên các nội dung có cấu trúc rõ ràng và dễ đọc. Nội dung viết bằng HTML hoặc Markdown chuẩn và có heading (tiêu đề) rõ ràng giúp AI dễ dàng phân loại và hiểu thông tin. Các phần nội dung được nhúng trong JavaScript hoặc tạo động có thể làm cho AI gặp khó khăn trong việc đọc và hiểu chúng.

Lời khuyên: Hãy sử dụng cấu trúc heading hợp lý từ H2, H3 để chia nhỏ nội dung, giúp AI dễ dàng xác định các phần quan trọng. Tránh sử dụng quá nhiều mã JavaScript vì AI có thể không đọc hiểu được chúng.

3 - Metadata & thông tin ngữ nghĩa trở nên cực kỳ quan trọng

Metadata như tiêu đề (title), mô tả (meta description) và schema.org markup (dữ liệu có cấu trúc) giúp AI nhanh chóng hiểu được nội dung của bạn. Metadata này cung cấp các thông tin quan trọng như ai đang nói gì, ở đâu và khi nào. Nếu không có các thông tin này, AI có thể gặp khó khăn trong việc hiển thị trang của bạn một cách chính xác trong kết quả tìm kiếm.

Lời khuyên: Đảm bảo bạn luôn cập nhật metadata cho các trang trên website và tích hợp các schema như FAQ, Article, HowTo để giúp AI hiểu rõ hơn về nội dung.

4 - Chặn bot quá mức có thể khiến website “vô hình” với AI

Nhiều doanh nghiệp lo ngại rằng bot sẽ đánh cắp nội dung của họ và vì vậy đã chặn các bot khỏi trang web của mình. Tuy nhiên, điều này có thể khiến AI crawler cũng không thể truy cập vào nội dung của bạn. Nếu AI không thể truy cập website, trang của bạn sẽ không xuất hiện trong kết quả tìm kiếm của AI.

Lời khuyên: Hãy xác định rõ bot nào bạn muốn cho phép, phân biệt giữa bot thu thập dữ liệu AI (như ChatGPT, Perplexity) và bot dùng để thu thập dữ liệu huấn luyện. Đừng chặn AI crawler vì điều này sẽ làm website của bạn trở nên “vô hình” với AI.

5 - AI đánh giá nội dung theo giá trị sử dụng, không đơn thuần là từ khóa

AI không chỉ đơn giản nhìn vào từ khóa trong bài viết mà còn phân tích ý nghĩa tổng thể của nội dung. Nếu nội dung của bạn trả lời đúng, đủ và dễ hiểu, dù bạn không nhồi nhét quá nhiều từ khóa, AI vẫn sẽ ưu tiên trích dẫn trang của bạn trong kết quả tìm kiếm.

Lời khuyên: Hãy viết nội dung cho người đọc, không chỉ đơn thuần để tối ưu cho AI. Tập trung vào việc trả lời câu hỏi của khách hàng, cung cấp thông tin hữu ích và dễ hiểu.

6 - Kiểm tra độ thân thiện với AI 

Để biết liệu website của bạn có thân thiện với AI Search hay không, bạn có thể kiểm tra qua công cụ như AndiSearch. Chỉ cần dán URL vào và nếu thấy các tùy chọn như Summarize hay Explain, điều đó có nghĩa là AI có thể đọc và hiểu nội dung của bạn. Ngoài ra, có thể sử dụng công cụ như Firecrawl để kiểm tra cách mà AI Agent hiểu và tiếp cận website của bạn.

3. Cách tối ưu kỹ thuật để nâng cao khả năng nhận diện của AI trên website

AI không chỉ đánh giá nội dung mà còn phân tích tốc độ tải trang, cấu trúc và thông tin ngữ nghĩa. Trong phần này, Trường Doanh Nhân sẽ chia sẻ các cách tối ưu website để dễ dàng được AI truy cập và hiển thị, từ đó nâng cao cơ hội xuất hiện trong kết quả tìm kiếm thông minh.

1 - Cấu hình robots.txt dành riêng cho AI crawlers

Thiết lập file robots.txt với quyền truy cập mở và linh hoạt cho các bot AI. Cần cho phép hoặc chặn bot theo từng trường hợp cụ thể. Ví dụ, có thể cho phép các bot tìm kiếm AI và agent truy cập nhưng từ chối các bot thu thập dữ liệu để huấn luyện AI:

# Allow AI search and agent use

User-agent: OAI-SearchBot

User-agent: ChatGPT-User  

User-agent: PerplexityBot

User-agent: FirecrawlAgent

User-agent: AndiBot

User-agent: ExaBot

User-agent: PhindBot

User-agent: YouBot

Allow: /

# Disallow AI training data collection  

User-agent: GPTBot  

User-agent: CCBot  

User-agent: Google-Extended  

Disallow: /

# Allow traditional search indexing  

User-agent: Googlebot  

User-agent: Bingbot  

Allow: /

# Disallow access to admin areas for all bots  

User-agent: *  

Disallow: /admin/  

Disallow: /internal/  

Sitemap: https://www.example.com/sitemap.xml

2 - Tránh bảo vệ bot quá nghiêm ngặt

Nếu website của bạn đang sử dụng Cloudflare hay AWS với các cài đặt bảo vệ quá nghiêm ngặt, AI sẽ không thể thu thập thông tin từ trang của bạn. Thay vào đó, bạn nên cho phép IP của các trung tâm dữ liệu lớn (như Google, Microsoft, Amazon) để các bot AI có thể truy cập dễ dàng.

3 - Tối ưu tốc độ tải trang

Đảm bảo website trả về nội dung càng nhanh càng tốt, lý tưởng là dưới 1 giây. Đồng thời, giữ các nội dung chính ở vị trí cao trong mã nguồn HTML để AI dễ dàng tiếp cận ngay khi tải trang.

4 - Sử dụng metadata và đánh dấu ngữ nghĩa chuẩn

• Các thẻ SEO cơ bản như title, meta description, meta keywords.
• Thẻ OpenGraph để cải thiện hiển thị preview trên các công cụ tìm kiếm AI.
• Tích hợp Schema.org bằng JSON-LD để dữ liệu có cấu trúc được AI đọc hiểu.
• Sử dụng cấu trúc heading hợp lý từ H2 đến H4.
• Dùng các phần tử ngữ nghĩa HTML5 như article, section, nav để phân chia nội dung rõ ràng.

5 - Giữ nội dung tập trung trên một trang duy nhất

Hạn chế việc chia nhỏ bài viết thành nhiều trang hoặc dùng nút “Xem thêm” để tránh AI bỏ sót thông tin quan trọng.

6 - Cung cấp truy cập dữ liệu qua API hoặc RSS

API và RSS feed giúp AI thu thập dữ liệu một cách có cấu trúc và nhanh chóng. Bạn có thể sử dụng OpenAPI để cung cấp truy cập dữ liệu cho AI, giúp nó dễ dàng quét và hiển thị thông tin từ trang web của bạn.

7 - Thể hiện độ mới và cập nhật của nội dung rõ ràng

Để AI biết nội dung của bạn luôn mới và chính xác, hãy hiển thị ngày cập nhật và sử dụng các thẻ meta để chỉ rõ thời gian xuất bản hoặc cập nhật nội dung.

8 - Tạo file llms.txt dành cho tài liệu hoặc nội dung tham khảo

File llms.txt là công cụ để hướng dẫn AI trong quá trình thu thập dữ liệu, đặc biệt hữu ích cho các tài liệu hoặc nội dung tham khảo. Bạn có thể tạo dễ dàng bằng công cụ của Firecrawl.

9 - Gửi sitemap.xml lên công cụ tìm kiếm AI

Sitemap giúp các bot AI định hướng và ưu tiên quét các nội dung quan trọng trên website.

10 - Sử dụng favicon và hình ảnh đại diện rõ ràng

AI Search Engine thường hiển thị nội dung kèm hình ảnh nên favicon.ico đơn giản và hình ảnh tiêu đề (lead image) rõ nét sẽ giúp tăng khả năng nhận diện và thu hút.

4. Loại nội dung nào dễ lên AI Search nhất?

Khi nói đến việc tối ưu hóa cho AI Search, không phải tất cả các loại nội dung đều được tạo ra như nhau. Với mục tiêu cung cấp câu trả lời nhanh chóng, chính xác và toàn diện nhất cho người dùng, AI Search đặc biệt "ưu ái" những nội dung có cấu trúc rõ ràng, đi thẳng vào vấn đề và giải quyết trực tiếp nhu cầu thông tin. 

Đối với các chủ doanh nghiệp SME, việc tập trung vào những định dạng nội dung này không chỉ giúp website của bạn dễ dàng được AI "hiểu" và "trích dẫn" mà còn trực tiếp thu hút khách hàng tiềm năng đang tìm kiếm giải pháp cụ thể.

• Hướng dẫn từng bước (How-to): AI rất thích các bài viết hướng dẫn chi tiết, giải thích từng bước về cách làm một việc cụ thể. Những nội dung này giúp người dùng dễ dàng áp dụng và cung cấp giải pháp thực tế cho vấn đề của họ. Ví dụ: Cách tạo website cho doanh nghiệp nhỏ chỉ trong 5 bước đơn giản.
• Câu hỏi phổ biến & trả lời chuyên sâu (FAQ): Nội dung dạng FAQ không chỉ giúp người dùng tìm thấy câu trả lời nhanh chóng mà còn giúp AI hiểu rõ mục đích của trang web. Những câu hỏi này có thể là những vấn đề mà khách hàng thường xuyên tìm kiếm. Ví dụ: Làm thế nào để tối ưu hóa tốc độ tải trang cho website?
• So sánh sản phẩm/dịch vụ (Comparison): AI thích những bài viết giúp người dùng so sánh các sản phẩm hoặc dịch vụ, đặc biệt là những so sánh chi tiết về tính năng, giá trị, ưu điểm và nhược điểm. Ví dụ: So sánh giữa WordPress và Wix: Nền tảng nào phù hợp nhất?
• Nội dung theo tình huống cụ thể (Use case study): AI đánh giá cao những nội dung mang tính ứng dụng thực tế, giúp người dùng thấy được cách giải quyết vấn đề trong tình huống cụ thể. Những bài viết này không chỉ cung cấp lý thuyết mà còn thực tế và dễ áp dụng. Ví dụ: Cách Vinamilk tăng trưởng 30% doanh thu nhờ chiến lược Marketing trên mạng xã hội.
• Review chuyên gia, đánh giá khách quan: Những bài viết đánh giá từ chuyên gia hoặc người dùng thật có sức ảnh hưởng lớn, vì chúng mang lại thông tin đáng tin cậy và có thể giúp người đọc đưa ra quyết định đúng đắn. AI cũng rất ưa chuộng các đánh giá khách quan, giúp tăng uy tín cho trang web. Ví dụ: Chuyên gia Marketing đánh giá 5 công cụ SEO tốt nhất năm 2025.

5. 9 bước tối ưu content website cho AI Search & Agent

"SEO vẫn cực kỳ quan trọng, nhưng cách làm cũ không còn hiệu quả trọn vẹn nữa. AI Search Agent đang thay đổi cuộc chơi, buộc mình phải làm nội dung thật “thông minh” hơn nhiều!" - Theo chia sẻ của Mr. Tony Dzung, Chủ tịch HĐQT HBR Holdings.

Để giúp doanh nghiệp nâng cao khả năng hiển thị trong kết quả tìm kiếm AI, dưới đây là 9 bước tối ưu content website cho AI Search & Agent không chỉ đáp ứng được các tiêu chí tìm kiếm hiện đại mà còn tạo ra trải nghiệm người dùng tuyệt vời.

5.1. Nghiên cứu từ khóa thời đại AI

Bước đầu tiên, cũng là bước nền tảng, chính là cách chúng ta nghiên cứu và lựa chọn từ khóa. Tuy nhiên, doanh nghiệp không nên chỉ xoay quanh các cụm từ ngắn hay có lượng tìm kiếm lớn nữa. Chúng ta cần một phương pháp mới, phù hợp với tư duy của AI.

• Ưu tiên từ khóa hội thoại (Conversational Keywords) & câu hỏi: Các từ khóa như "Làm thế nào để...", "Cách tốt nhất để...", "Địa chỉ X ở đâu?" sẽ ngày càng trở nên quan trọng vì AI tìm kiếm rất chú trọng đến việc trả lời các câu hỏi theo ngữ cảnh hội thoại. Ví dụ: Nếu bạn kinh doanh dịch vụ sửa chữa điện thoại, từ khóa như "Làm thế nào để sửa màn hình điện thoại bị vỡ?" sẽ rất hữu ích để tối ưu hóa cho AI.
• Phân tích thực thể (Entities): AI tìm kiếm sẽ ưu tiên các thông tin rõ ràng và dễ xác định từ các thực thể, chẳng hạn như con người, địa điểm, sự kiện hoặc khái niệm có liên quan đến ngành của bạn. Ví dụ: Nếu bạn bán sản phẩm mỹ phẩm, AI sẽ tìm kiếm các từ khóa liên quan đến tên thương hiệu, thành phần sản phẩm hoặc phương pháp làm đẹp mà khách hàng có thể quan tâm.
• Công cụ gợi ý: Các công cụ truyền thống vẫn hữu ích, nhưng cần sử dụng chúng theo hướng mới.
• Google Trends: Giúp bạn nắm bắt xu hướng quan tâm theo thời gian và địa điểm, phát hiện các chủ đề nóng liên quan đến Thực thể của bạn.
• AnswerThePublic, AlsoAsked: Đây là những "mỏ vàng" để tìm các câu hỏi thực tế mà người dùng đang đặt ra xung quanh từ khóa hay chủ đề của bạn. Chúng hiển thị các câu hỏi phổ biến dưới dạng trực quan, rất hữu ích cho việc lên ý tưởng nội dung trả lời trực tiếp.
• Semrush (hoặc các công cụ SEO khác có tính năng nghiên cứu từ khóa/chủ đề): Sử dụng chúng để tìm kiếm các từ khóa dài (long-tail keywords), phân tích đối thủ xem họ đang bao phủ những chủ đề/câu hỏi nào mà bạn chưa có và tìm các cụm từ gợi ý liên quan đến Thực thể.
• "Mỏ vàng" từ khách hàng: Nguồn dữ liệu quý giá nhất về ý định tìm kiếm của người dùng chính là từ khách hàng của bạn! Hãy thường xuyên làm việc với bộ phận bán hàng (Sales) và chăm sóc khách hàng (Customer Service) để lắng nghe những câu hỏi họ nhận được hàng ngày.

5.2. Xây dựng cụm chủ đề (Topic Clusters) & nội dung chuyên sâu

Khi đã nắm trong tay danh sách các từ khóa, câu hỏi và hiểu rõ các thực thể liên quan đến ngành của mình, câu hỏi tiếp theo là làm thế nào để sắp xếp và trình bày nội dung trên website sao cho vừa trả lời được người dùng, vừa “nói chuyện” được với AI? Đó chính là lúc chúng ta áp dụng mô hình Cụm Chủ đề (Topic Clusters).

Thay vì viết hàng trăm bài blog riêng lẻ, rải rác không có sự kết nối chặt chẽ, AI Search Agent và người dùng hiện đại đánh giá cao những website thể hiện được sự chuyên sâu và bao quát về một lĩnh vực. Mô hình Cụm Chủ đề giúp bạn làm điều đó.

• Tạo nội dung trụ cột (Content Pillar Page) cho chủ đề chính: Hãy chọn một chủ đề rộng, cốt lõi nhất trong lĩnh vực của bạn (ví dụ: "Marketing cho doanh nghiệp SME", "Chăm sóc da cơ bản", "Đầu tư chứng khoán cho người mới bắt đầu"). Sau đó, xây dựng một trang/bài viết dài, chuyên sâu, bao quát tất cả các khía cạnh quan trọng nhất của chủ đề đó.
• Phát triển các bài viết vệ tinh (Cluster Content): Dựa trên các từ khóa, câu hỏi và các khía cạnh nhỏ hơn đã xác định ở bước nghiên cứu, hãy viết các bài viết riêng lẻ, đi sâu vào từng vấn đề cụ thể đó. Ví dụ, nếu Pillar Page là "Marketing cho doanh nghiệp SME", các bài viết vệ tinh có thể là "Cách sử dụng Facebook Marketing cho SME", "SEO Local cho cửa hàng nhỏ", "Email Marketing hiệu quả với chi phí thấp".
• Liên kết chặt chẽ giữa Pillar Page và Cluster Content: Một trong những yếu tố quan trọng khi xây dựng Topic Clusters là liên kết chặt chẽ giữa Pillar Page và các bài Cluster Content. Các bài viết vệ tinh phải được liên kết ngược lại với trang Pillar và qua đó giúp xây dựng một mạng lưới nội dung thống nhất, dễ dàng được AI phân tích và đánh giá cao.

5.3. Sáng tạo nội dung "đa định dạng" & thân thiện với NLP (Natural Language Processing)

Trong thời đại AI, cách chúng ta diễn đạt và trình bày nội dung đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Điều này không chỉ giúp thu hút người dùng mà còn để các thuật toán AI, đặc biệt là những công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), có thể “hiểu” và xử lý thông tin của bạn một cách chính xác. Đồng thời, việc có nội dung ở nhiều định dạng khác nhau giúp bạn tiếp cận đa dạng đối tượng và nền tảng.

• Viết tự nhiên, rõ ràng, dễ hiểu như đang trò chuyện: Hãy tưởng tượng bạn đang trực tiếp giải thích vấn đề hoặc tư vấn cho khách hàng của mình. Sử dụng ngôn ngữ đời thường, câu văn mạch lạc, đi thẳng vào vấn đề. Tránh dùng quá nhiều biệt ngữ phức tạp trừ khi cần thiết và luôn giải thích chúng.
• Sử dụng tiêu đề phụ (H2, H3) để cấu trúc nội dung logic, dễ quét: Cấu trúc bài viết rõ ràng giúp AI và người đọc dễ dàng quét và tiếp nhận thông tin. Việc sử dụng tiêu đề phụ (H2, H3) giúp phân chia nội dung thành các phần dễ hiểu và dễ theo dõi.
• Chèn danh sách (bullet points, numbered lists): Các định dạng danh sách giúp chia nhỏ thông tin phức tạp thành các mục nhỏ, dễ đọc, dễ hiểu và dễ ghi nhớ. Đối với AI, danh sách là cấu trúc dữ liệu rất rõ ràng, thường được sử dụng để trích xuất thông tin cho các đoạn trả lời trực tiếp (Featured Snippets) hoặc bản tóm tắt.
• Tối ưu hóa cho "Featured Snippets": AI Search Agent thường cung cấp câu trả lời trực tiếp cho người dùng ngay trên trang kết quả. Để tăng cơ hội nội dung của bạn xuất hiện ở vị trí nổi bật này, hãy xác định các câu hỏi phổ biến liên quan đến chủ đề của bạn (đã nghiên cứu ở bước 5.1) và đưa ra câu trả lời ngắn gọn, súc tích (khoảng 40-60 từ)
• Đa dạng hóa: Để thu hút và giữ sự chú ý của người dùng, bạn cần đa dạng hóa nội dung của mình. AI và người dùng đều ưa thích các bài viết kết hợp nhiều dạng nội dung như blog, infographics, video hoặc podcast. Mỗi dạng nội dung có thể thu hút đối tượng người dùng khác nhau và giúp tăng khả năng hiển thị trên các công cụ tìm kiếm AI.

5.4. Tối ưu On-page "chuẩn AI”

Tối ưu On-page "chuẩn AI" không chỉ giúp cải thiện thứ hạng tìm kiếm mà còn tăng cường khả năng AI nhận diện nội dung của bạn một cách chính xác. Dưới đây là các yếu tố cần tối ưu để giúp bạn đạt được mục tiêu này:

• Tiêu đề (Title Tag) & Mô tả (Meta Description): Title Tag cần ngắn gọn (khoảng 60-65 ký tự) chứa từ khóa chính ở đầu và hấp dẫn để khuyến khích người dùng click (bởi vì tỷ lệ click CTR là một tín hiệu quan trọng mà AI cũng xem xét). Meta Description (khoảng 150-160 ký tự) nên tóm tắt nội dung chính, chứa từ khóa và có lời kêu gọi hành động (CTA).
• Thẻ Heading (H1-H6): Như đã đề cập ở phần nội dung, việc sử dụng các thẻ tiêu đề phụ (H1, H2, H3...) giúp phân cấp thông tin một cách logic và có hệ thống. H1 nên là tiêu đề chính của trang, chứa từ khóa trọng tâm và phản ánh chính xác nội dung. H2 dùng cho các mục lớn, H3 cho các mục nhỏ hơn trong H2, cứ thế tiếp tục.
• URL: Một URL “chuẩn AI” (và chuẩn SEO truyền thống) nên ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ và chứa từ khóa chính liên quan đến nội dung trang. Tránh các URL dài dòng, chứa ký tự khó hiểu hoặc không liên quan. Một URL sạch sẽ, ý nghĩa cung cấp tín hiệu trực tiếp cho AI về chủ đề của trang ngay từ địa chỉ.
• Tối ưu hình ảnh: Hình ảnh không chỉ làm cho nội dung hấp dẫn hơn với người dùng mà còn là nguồn thông tin quan trọng mà AI đang ngày càng có khả năng "đọc" và hiểu. Để AI hiểu được hình ảnh của bạn: 
• Sử dụng tên file hình ảnh mô tả nội dung (ví dụ: "cach-toi-uu-hinh-anh.jpg" thay vì "IMG12345.jpg").
• Điền đầy đủ và chi tiết thẻ ALT (Alt Text) mô tả chính xác nội dung hình ảnh.
• Liên kết nội bộ (Internal Linking): Liên kết các bài viết liên quan, giúp AI hiểu ngữ cảnh và tăng trải nghiệm người dùng.

5.5. "Nói chuyện" với AI bằng Schema Markup (dữ liệu có cấu trúc)

Đối với các doanh nghiệp SME, việc sử dụng Schema Markup không yêu cầu bạn phải có kỹ năng lập trình. Bạn có thể sử dụng công cụ như Google's Structured Data Markup Helper hoặc các plugin SEO như Yoast SEO hoặc Rank Math (trên nền tảng WordPress) để dễ dàng thêm Schema vào trang web của mình mà không cần viết code.

Các loại Schema quan trọng:

• LocalBusiness: Đây là Schema giúp bạn cung cấp thông tin cơ bản về doanh nghiệp của mình, bao gồm tên, địa chỉ, số điện thoại và giờ làm việc. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp SME, giúp khách hàng tìm thấy doanh nghiệp của bạn trên Google Maps và các kết quả tìm kiếm địa phương.
• Product: Schema này dành cho các doanh nghiệp bán sản phẩm. Nó giúp bạn cung cấp thông tin chi tiết về tên sản phẩm, giá cả, mô tả sản phẩm và tình trạng còn hàng. Điều này không chỉ giúp AI hiểu rõ hơn về sản phẩm của bạn mà còn giúp sản phẩm của bạn được hiển thị đẹp mắt trong kết quả tìm kiếm, đặc biệt là trong rich snippets.
• Service: Dành cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, Schema này giúp bạn cung cấp chi tiết về dịch vụ, như tên dịch vụ, mô tả dịch vụ và thông tin liên quan. Việc áp dụng Schema cho dịch vụ sẽ giúp AI hiểu rõ hơn về những gì bạn cung cấp, từ đó giúp dịch vụ của bạn dễ dàng xuất hiện trong các kết quả tìm kiếm.
• Article/NewsArticle/BlogPosting: Đây là Schema dành cho bài viết hoặc bài blog, giúp công cụ tìm kiếm hiểu rõ cấu trúc bài viết của bạn và dễ dàng đưa nó vào các kết quả tìm kiếm. Việc sử dụng Schema cho bài viết giúp bài viết của bạn có cơ hội xuất hiện dưới dạng rich snippet hoặc featured snippet.
• FAQPage: Đối với các trang câu hỏi thường gặp, việc sử dụng Schema FAQPage là rất quan trọng, vì nó giúp tăng cơ hội hiển thị FAQ trực tiếp trên SERP (Search Engine Results Page). Điều này không chỉ giúp người dùng dễ dàng tìm thấy câu trả lời mà còn giúp AI nhận diện và trả lời các câu hỏi cụ thể một cách chính xác.
• Review/AggregateRating: Schema Review giúp bạn hiển thị các đánh giá hoặc xếp hạng của sản phẩm/dịch vụ, cung cấp thông tin về chất lượng và uy tín của sản phẩm/dịch vụ. Điều này không chỉ giúp AI hiểu rõ hơn về độ tin cậy của sản phẩm mà còn giúp tăng CTR (Click-through rate) khi người dùng thấy các đánh giá tích cực.

5.6. Tăng tốc độ tải trang & trải nghiệm người dùng (UX) mượt mà

AI Search Agent ngày càng thông minh trong việc đánh giá trải nghiệm người dùng trên website sau khi họ click vào kết quả tìm kiếm. Một trải nghiệm tệ sẽ khiến người dùng thoát trang ngay lập tức, gửi tín hiệu xấu đến AI và ảnh hưởng tiêu cực đến thứ hạng.

• Tốc độ tải trang là yếu tố cốt lõi: Bạn cần kiểm tra tốc độ tải trang website của mình bằng các công cụ như Google PageSpeed Insights hoặc GTmetrix và tập trung cải thiện. Các yếu tố ảnh hưởng lớn bao gồm tối ưu hóa hình ảnh (nén dung lượng), sử dụng bộ nhớ đệm (cache), giảm thiểu mã code (CSS, JavaScript) và sử dụng hosting chất lượng.
• Core Web Vitals: Google (AI xây dựng trên nền tảng Google Search) sử dụng bộ chỉ số Core Web Vitals để đo lường trải nghiệm trang. Bạn cần theo dõi và cải thiện các chỉ số này:
• LCP (Largest Contentful Paint): Thời gian hiển thị phần tử nội dung lớn nhất trên màn hình. Cải thiện chỉ số này đồng nghĩa với việc trang web của bạn tải nhanh hơn đáng kể.
• FID (First Input Delay) / INP (Interaction to Next Paint): Đo lường khả năng tương tác của trang web khi người dùng thực hiện hành động đầu tiên (FID) hoặc tổng thể độ phản hồi sau các tương tác (INP sẽ thay thế FID). Chỉ số tốt cho thấy website của bạn phản hồi nhanh chóng với các thao tác của người dùng (click nút, điền form...).
• CLS (Cumulative Layout Shift): Đo lường sự ổn định về mặt hình ảnh của trang trong quá trình tải. Trang có CLS thấp nghĩa là các yếu tố trên trang không bị nhảy hay xê dịch bất ngờ khi đang tải, tránh việc người dùng click nhầm.
• Mobile-First: Hầu hết người dùng hiện nay tìm kiếm thông tin trên thiết bị di động. Google sử dụng chỉ mục ưu tiên di động (Mobile-First Indexing). Điều này có nghĩa là Google và AI sẽ đánh giá phiên bản mobile của website bạn là chính. Website của bạn phải thân thiện 100% với di động: Hiển thị tốt trên mọi kích thước màn hình, các nút bấm dễ click, nội dung dễ đọc, tốc độ tải nhanh trên mạng di động.
• Giao diện trực quan & dễ điều hướng: Ngoài tốc độ, trải nghiệm người dùng còn bao gồm cả việc website có dễ sử dụng hay không. Giao diện cần có bố cục rõ ràng, các nút bấm và menu dễ tìm thấy. Nội dung cần được định dạng dễ đọc (sử dụng tiêu đề phụ, đoạn văn ngắn, danh sách). Người dùng có thể dễ dàng tìm thấy thông tin họ cần và di chuyển giữa các trang một cách mượt mà.

5.7. Xây dựng "lý lịch trích ngang" uy tín (E-E-A-T Off-page)

AI Search Agent không chỉ dựa vào nội dung trên trang của bạn, mà còn nhìn bên ngoài website để đánh giá xem doanh nghiệp có cung cấp nguồn thông tin đáng tin cậy trong lĩnh vực hay không. Các yếu tố Off-page chính là những tín hiệu mạnh mẽ nhất để xây dựng “lý lịch trích ngang” này.

• Google Business Profile: Đây là yếu tố Off-page quan trọng, đặc biệt là với các SME có địa điểm thực tế hoặc phục vụ khách hàng tại một khu vực địa lý cụ thể. Hãy đảm bảo hồ sơ Google Business Profile của bạn được tạo, xác minh và điền đầy đủ thông tin một cách chính xác (tên, địa chỉ, số điện thoại, giờ làm việc, danh mục ngành nghề).
• Backlink chất lượng: Backlink (liên kết từ website khác trỏ về website của bạn) vẫn là một tín hiệu quan trọng, nhưng trong kỷ nguyên AI, chất lượng của liên kết còn quan trọng hơn nhiều so với số lượng. Một backlink từ một website uy tín, có liên quan chặt chẽ đến ngành của bạn và được AI đánh giá cao sẽ có giá trị hơn hàng trăm backlink từ các website kém chất lượng hoặc không liên quan.
• Đề cập thương hiệu (Brand Mentions) & tín hiệu xã hội (Social Signals): Ngay cả khi không có backlink trực tiếp, việc thương hiệu của bạn được nhắc đến trên các website, diễn đàn, báo chí uy tín cũng là một tín hiệu tích cực cho AI về sự hiện diện và mức độ phổ biến của bạn trong lĩnh vực. Tương tự, các tín hiệu tích cực từ mạng xã hội (lượt chia sẻ, bình luận, tương tác) cho thấy mức độ quan tâm và uy tín của thương hiệu đối với người dùng.
• Đánh giá trực tuyến (Online Reviews): Các đánh giá của khách hàng trên Google Business Profile, Facebook, các nền tảng đánh giá chuyên ngành,... là bằng chứng rõ ràng nhất về trải nghiệm và sự hài lòng của khách hàng thực tế. Hãy chủ động khuyến khích khách hàng đánh giá và quan trọng hơn nữa, phản hồi một cách chuyên nghiệp (cả đánh giá tốt và xấu) để thể hiện sự quan tâm và tính minh bạch của doanh nghiệp.

5.8. Thường xuyên cập nhật & "làm mới" nội dung

AI Search Agent đặc biệt yêu thích những website có nội dung được cập nhật thường xuyên và thể hiện sự chính xác theo thời gian. Điều này cho thấy bạn là một nguồn thông tin đáng tin cậy, luôn theo kịp sự phát triển của lĩnh vực.

• AI thích nội dung "tươi", chính xác: Nội dung luôn phải đảm bảo tính mới mẻ và chính xác để AI có thể nhận diện và đánh giá cao. Nếu bạn không cập nhật nội dung thường xuyên, AI có thể xếp hạng thấp website của bạn, vì nó hiểu rằng website không cung cấp thông tin mới cho người dùng.
• Rà soát, bổ sung thông tin, loại bỏ nội dung lỗi thời: Các thông tin lỗi thời có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng của website trong mắt AI. Rà soát và bổ sung thông tin mới, thay thế những thông tin không còn phù hợp hoặc loại bỏ nội dung cũ không còn giá trị sẽ giúp website của bạn duy trì tính chính xác và tính kịp thời.
• Trả lời các bình luận, câu hỏi trên website: AI đánh giá cao sự tương tác giữa người dùng và website, đặc biệt là việc trả lời các câu hỏi hoặc bình luận mà khách hàng để lại. Các câu hỏi, bình luận trên bài viết hoặc trang sản phẩm cần được trả lời kịp thời và chính xác để tạo niềm tin với người dùng và AI.

5.9. Theo dõi và phân tích (đo lường hiệu quả)

Để đảm bảo chiến lược SEO và tối ưu hóa nội dung cho AI đạt hiệu quả, việc theo dõi và phân tích dữ liệu là điều không thể thiếu. Các công cụ như Google Analytics 4 (GA4) và Google Search Console cung cấp thông tin chi tiết về cách người dùng tương tác với nội dung và hiệu suất tìm kiếm của website.

• Google Analytics 4 (GA4): GA4 là công cụ mạnh mẽ để bạn xem người dùng tương tác với nội dung của bạn như thế nào sau khi họ truy cập website (bất kể họ đến từ kết quả AI tổng hợp hay link truyền thống). Hãy chú ý đến các chỉ số như:
• Tỷ lệ tương tác (Engagement Rate): Phần trăm phiên có tương tác (ở lại hơn 10 giây, xem ít nhất 2 trang hoặc có sự kiện chuyển đổi). Tỷ lệ tương tác cao cho thấy nội dung và trải nghiệm website của bạn hấp dẫn.
• Thời gian tương tác trung bình: Trung bình người dùng dành bao nhiêu thời gian trên trang hoặc trên website.
• Độ sâu cuộn (Scroll Depth): Người dùng cuộn xuống bao nhiêu phần trăm của trang. Điều này giúp bạn biết nội dung dài của mình có được đọc hết hay không.
• Các đường dẫn chuyển đổi: Người dùng đi qua những trang nào trước khi thực hiện hành động mong muốn (mua hàng, điền form...).
• Phân tích đối tượng: Ai đang truy cập website của bạn? Họ đến từ đâu? Phân tích các chỉ số này giúp bạn đánh giá chất lượng nội dung và trải nghiệm người dùng, những yếu tố mà AI rất quan tâm.
• Google Search Console (GSC): Cái nhìn từ Góc độ Tìm kiếm & AI: GSC là cầu nối trực tiếp giữa website của bạn và Google Search (bao gồm cả cách AI xử lý thông tin). Đây là công cụ không thể thiếu để đo lường hiệu suất trên SERP:
• Báo cáo hiệu suất (Performance Report): Xem website của bạn hiển thị bao nhiêu lần (Impressions), nhận được bao nhiêu lượt click (Clicks), tỷ lệ click (CTR) và vị trí trung bình cho các truy vấn tìm kiếm.
• Phân tích truy vấn (Queries): Đây là "mỏ vàng" để hiểu người dùng đang tìm kiếm gì để tìm thấy bạn. Đặc biệt chú ý đến các truy vấn dài, dạng câu hỏi, đây có thể là những truy vấn được AI sử dụng hoặc trả lời trực tiếp. Việc theo dõi những truy vấn này giúp bạn tối ưu content tốt hơn cho ý định tìm kiếm phức tạp của người dùng trong kỷ nguyên AI.
• Tình trạng lập chỉ mục (Indexing): Đảm bảo các trang quan trọng của bạn được Google lập chỉ mục đầy đủ.
• Báo cáo trải nghiệm trang (Page Experience Report) & Core Web Vitals: Theo dõi trực tiếp các chỉ số quan trọng về tốc độ và sự ổn định của trang.
• Báo cáo dữ liệu có cấu trúc (Structured Data Report): Kiểm tra xem Schema Markup của bạn có được triển khai đúng cách và Google có phát hiện lỗi nào không. Việc Schema hợp lệ rất quan trọng để AI hiểu đúng thông tin.
• Theo dõi thứ hạng (cho cả từ khóa truyền thống và câu hỏi): Mặc dù AI có thể cung cấp câu trả lời trực tiếp mà không cần click vào link xanh truyền thống, việc theo dõi thứ hạng cho các từ khóa mục tiêu vẫn cung cấp cái nhìn về mức độ liên quan và quyền uy của website bạn trong mắt Google Search.

6. Những sai lầm phổ biến khi tối ưu content cho AI

Trong cuộc đua “chinh phục” AI Search, việc hiểu rõ "luật chơi" là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp SME, dù rất nỗ lực, vẫn mắc phải những sai lầm phổ biến khiến nội dung không những không được AI "để mắt tới" mà còn có thể bị đánh giá thấp. 

Nhận diện và khắc phục những lỗi này sẽ giúp website của bạn đi đúng hướng, tối ưu hiệu quả và tiếp cận khách hàng tốt hơn trong kỷ nguyên tìm kiếm bằng trí tuệ nhân tạo.

• Viết theo keyword cũ, không đúng ngữ cảnh tìm kiếm hiện tại: Đây là tình trạng cố gắng nhồi nhét các từ khóa mục tiêu một cách máy móc, tập trung vào từ khóa ngắn, đơn lẻ mà không hiểu rõ người dùng thực sự muốn tìm gì khi gõ những từ đó. Ví dụ, thay vì viết về "cách chọn mua máy lọc không khí tốt nhất cho phòng ngủ nhỏ" lại chỉ lặp đi lặp lại từ khóa "máy lọc không khí".
• Copy AI content 100%, thiếu tính người – thiếu cảm xúc – thiếu chiều sâu: Những bài viết sao chép hoàn toàn từ AI content SEO có thể đúng ngữ pháp nhưng lại khô khan, chung chung, thiếu đi góc nhìn độc đáo, kinh nghiệm thực tế hay cảm xúc chân thật. Chính vì vậy, hãy chỉ xem AI là một trợ lý đắc lực giúp soạn thảo, lên ý tưởng hoặc tóm tắt.
• Không update nội dung cũ để phù hợp với AI Search: Nhiều website có những bài viết giá trị đã được đăng từ lâu nhưng không được rà soát, làm mới thông tin, bổ sung các khía cạnh mà AI Search hiện tại quan tâm. Hãy cập nhật số liệu, bổ sung thông tin mới, cải thiện cấu trúc, thêm các câu trả lời cho những câu hỏi mà AI có thể đang tìm kiếm.
• Không cài đặt Schema hay thiếu metadata: Schema Markup giúp AI hiểu rõ nội dung của bạn bằng cách cung cấp "bản đồ" chi tiết (ví dụ: bài viết, sản phẩm, câu hỏi FAQ). Thiếu Schema, AI có thể hiểu sai hoặc mất thời gian để xử lý. Tiêu đề và mô tả không rõ ràng cũng làm AI khó xác định sự phù hợp của trang. Để cải thiện vấn đề này, SME nên áp dụng Schema thích hợp và viết tiêu đề, mô tả chính xác, hấp dẫn và chứa từ khóa tự nhiên.
• Bài viết dài dòng nhưng không trả lời rõ ràng: Tạo ra những bài viết rất dài với mục tiêu "có nhiều chữ" nhưng lại không tập trung giải quyết cụ thể câu hỏi hay vấn đề mà người dùng tìm kiếm. Thông tin quan trọng bị chôn vùi trong một "biển chữ" lan man. Hãy viết đủ ý, không phải viết dài. Sử dụng tiêu đề phụ (H3, H4) để chia nhỏ nội dung thành các phần logic.

Việc tối ưu hóa content website cho AI Search và Agent sẽ giúp doanh nghiệp của bạn không bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua công nghệ. Hãy nắm bắt cơ hội và làm chủ xu hướng tìm kiếm mới. Đừng quên đăng ký khóa học tại Trường Doanh Nhân HBR để cùng chúng tôi cập nhật những kiến thức mới nhất về AI và Marketing.